Pytania i odpowiedzi o VKH UDS
1. Co to jest syndrom VKH?
Poprawna nazwa tej choroby występującej u psów to Uveo-Dermatological Syndrome (UDS) - Zespół naczyniówkowo-skórny, ale z powodu dużego podobieństwa do autoimmunologicznej choroby występującej u ludzi najczęściej nazywana jest VKH (Syndrom Vogta-Koyanagi-Harady = VKH). VKH jest chorobą autoimmunologiczną (układ odpornościowy organizmu niszczy własne komórki i tkanki) i ma podłoże genetyczne.
W początkowym stadium choroby obserwuje się obustronne zapalenie tęczówki, które często pogłębia się na całą błonę naczyniową. Następnie może dojść do odklejenia siatkówki, wtórnej jaskry i zaćmy. Wkrótce po pojawieniu się pierwszych objawów okulistycznych, a niedługo przed utratą wzroku, stwierdza się zmiany dermatologiczne. Obserwuje się utratę pigmentacji na lusterku nosowym, powiekach, wargach, mosznie czy sromie oraz odbarwienie włosa. W większości przypadków nie można wyleczyć psa a jedynie spowolnić rozwój choroby.
2. Czy VKH/UDS jest uleczalna?
Niestety, nie. Do dnia dzisiejszego nie istnieje żadna terapia przeciw przyczynom tej choroby. Istnieją jedynie terapie, które łagodzą skutki tej choroby.
3. Jak długo jest znany VKH/UDS?
Pierwszy przypadek VKH u akity odnotowano w Japonii w 1977 r., potem w Kanadzie w 1982 r. Obecnie przypadki zachorowań akit odnotowano niemalże na każdym kontynencie.
4. Dlaczego mój pies zachorował na VKH/UDS?
Predyspozycja do tej choroby jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi. Choroba może się uaktywnić w każdym wieku i pod wpływem różnych czynników np. stresu czy chorób, które osłabiają odporność psa. Pewien wpływ na ujawnienie się choroby mogą mieć szczepionki (u kilku akit zauważono pojawienie się pierwszych objawów w krótkim czasie po szczepieniu).
5. W jakim wieku dochodzi do manifestacji VKH/UDS?
Pierwsze objawy syndromu pojawiają się najczęściej u psów w wieku 15 miesięcy do 2 lat, zdarzają się też przypadki zachorowań u młodszych (rocznych, a nawet sześciomiesięcznych) jak i starszych (powyżej 4 roku). Generalnie przyjmuje się jednak, że jest to choroba młodych-dorosłych psów – już nie szczeniąt ale jeszcze nie o w pełni ukształtowanej gospodarce hormonalnej.
6. Coś się dzieje z oczami mojego psa, czy ma on VKH?
Przyczyn dolegliwości ze strony oczu u psów może być bardzo dużo. Niektóre z nich to:
- urazy oka, rany powiek i spojówek
- ciała obce w oku
- zapalenie trzeciej powieki
- zapalenie spojówek
- zaćma
- jaskra
- postępujący zanik siatkówki
- nowotwory oczu
- itd....
7. Jak diagnozuje się VKH/UDS?
Po wystąpieniu objawów u psa – przeprowadza się badanie okulistyczne oraz dodatkowo badanie krwi - ogólne i na hormony tarczycy. Na podstawie badań wyklucza się inne choroby o podobnych objawach oraz ustala się dawkowanie leków.
8. Jak leczy się VKH/UDS?
W leczeniu głównie stosuje się immunosupresanty i leki hormonalne (kortykosteroidy) – zarówno zewnętrznie (krople do oczu) jak i ogólnoustrojowo, które są równie niebezpieczne (efekty uboczne) dla organizmu jak sama choroba. Miejscowo sugeruje się stosowanie leków przeciwzapalnych oraz cyklosporyny. Należy ściśle kontrolować dawki podawanych leków i dobierać je obserwując reakcje organizmu.
9. Czy VKH/UDS jest chorobą dziedziczną?
VKH jest chorobą autoimmunologiczną i ma podłoże genetyczne. Jest przekazywana przez rodziców na szczeniaki. Przyczyny ujawniania się VKH jak i sposób dziedziczenia tej choroby nie są poznane (prawdopodobnie warunkuje ją recesywny gen). Niektórzy sądzą, że na zwiększanie się przypadków występowania VKH u akit ma wpływ inbredowanie psów.
10. Jaki jest przebieg VKH/UDS?
Etap oczny: ostre zapalenie spojówek, łzawienie, zapalenie twardówki, obrzęk powiek, możliwość tworzenia się skrzepów krwi (należy je bezzwłocznie usunąć). Zaatakowane oczy są niezmiernie bolesne na skutek wzrostu ciśnienia wewnątrz oka (wypukłe oko) oraz odlepiania się siatkówki (u niektórych wręcz usuwa się gałki oczne). Charakterystycznym objawem jest mleczno-niebieska mgiełka na oczach. W wielu przypadkach występuje jaskra, zaćma, zanik nerwu wzrokowego, całkowita/częściowa ślepota.
Etap dermatologiczny: posiwienie, utrata sierści, odbarwienia: powiek, nosa, warg, podniebienia, poduszek łap, okolic moszny, sromu i odbytu. Rzadko atakowane jest całe ciało. W miejscach odbarwień mogą wystąpić owrzodzenia, trudno gojące się strupy i rumień. Okolice zmian skórnych są swędzące i bolesne.
11. Kto może pomóc mojemu psu?
W przebiegu VKH/UDS bardzo ważna jest szybka diagnoza. Ponieważ każdy pies jest inny i u różnych psów rozwój choroby przebiega w odmienny sposób – nie ma uniwersalnej recepty na zastosowanie leczenia. Tak naprawdę każdy kto ma akitę cierpiącą na VKH musi radzić sobie (wraz z weterynarzem) z tą chorobą na swój własny sposób. Należy ściśle kontrolować dawki podawanych leków i dobierać je obserwując reakcje organizmu.
12. U których ras występuje VKH/UDS?
Według literatury występuje najczęściej u akit (japońskiej i amerykańskiej), a także u innych ras: chow-chow, samojed, siberian husky, seter irlandzki, golden retriever, bernardyn, owczarek staroangielski, owczarek szetlandzki, owczarek australijski, jamnik, foksterier.